Wejście w życie przepisów znoszących użytkowanie wieczyste wprowadziło małe zamieszanie na rynku nieruchomości. Dotychczasowi użytkownicy wieczyści, a obecnie już właściciele gruntów muszą bowiem czekać na zaświadczenia o przekształceniu nawet kilka miesięcy. Na szczęście sprzedaż mieszkania możliwa jest bez takiego dokumentu.
Z dniem 1 stycznia wszyscy użytkownicy wieczyści stali się właścicielami gruntów, a instytucja użytkowania wieczystego powoli odeszła w zapomnienie. W ciągu roku nowi właściciele mają otrzymać zaświadczenie potwierdzające przekształcenie, a jeśli złożą wniosek, otrzymają je w ciągu 30 dni. Co jednak w przypadku, jeśli swoje mieszkanie będą chcieli sprzedać wcześniej, nie mając potwierdzenia, że stali się właścicielami położonego na nich gruntu?
Na szczęcie notariusze sporządzają umowy sprzedaży bez takiego zaświadczenia. Nie jest wymogiem koniecznym przedstawienie dokumentu potwierdzającego przekształcenie użytkowania wieczystego gruntu we własność. Początkowo nie wszyscy jednak się na to decydowali, brakowało bowiem jednolitego stanowiska wśród notariuszy.
Jak zaznacza prezes Krajowej Rady Notarialnej Mariusz Białecki: „kupując mieszkanie, kupuje się lokal. Prawa z nim związane – czy to udział w prawie własności, czy w prawie użytkowania wieczystego – są, szczególnie z punktu widzenia nabywców, drugorzędne. Wydaje się, że nie ma uzasadnienia dla blokowania obywatelom uprawnienia do rozporządzania swoją własnością, w imię przepisu, który mówi o zaświadczeniu stwierdzającym jedynie działanie określonej ustawy”.
A oczekiwanie na zaświadczenie mogłoby rzeczywiście zahamować transakcję na kilka miesięcy, co w skali kraju byłoby mocno odczuwalne dla całego rynku nieruchomości. Jednak zgodnie z oficjalnym stanowiskiem KRN, notariusze mogą sporządzać umowy sprzedaży nieruchomości bez zaświadczenia.
Wbrew obawom wejście w życie znowelizowanych przepisów nie sparaliżowało rynku. Dzięki zmianie dotychczasowi użytkownicy wieczyści stali się właścicielami gruntów, na których położone są ich domy lub mieszkania. Z tego tytułu muszą jednak uiścić opłatę przekształceniową, która będzie rozłożona na 20 rocznych rat o wysokości równiej dotychczas uiszczanej opłacie za użytkowanie wieczyste. Uiszczając tę opłatę jednorazowo, mogą liczyć na atrakcyjne bonifikaty, sięgające nawet 98 %.