Darowizna między współmałżonkami


Darowizna między współmałżonkami zabezpiecza majątek osobisty jednej ze stron. O czym należy pamiętać, gdy przyjdzie nam obdarować małżonka. Istnieje kilka kwestii, na które warto zwrócić uwagę, aby cały proces przebiegł bez zakłóceń.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy o spadkach i darowiznach podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. 

Kiedy powstaje obowiązek podatkowy?

W pierwszym przypadku obowiązek podatkowy zostanie nałożony przy nabyciu w drodze darowizny, czyli z chwilą podpisania aktu notarialnego. który będzie formą oświadczenia. Jeśli jednak do zawarcia umowy w wyżej wymienionej formie nie dojdzie, a przepisy będą wymagały oświadczeń obu stron, wówczas obowiązek podatkowy wejdzie w życie z chwilą ich podpisania. Drugim przykładem jest nabycie, ale tym razem z polecenia darczyńcy, które nabiera mocy prawnej z chwilą wykonania polecenia.

Zwolnienie podatkowe, a darowizna między małżonkami

Nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez jednego z małżonków może zostać zwolnione z podatku. Następuje ono przy zgłoszeniu nabycia za pomocą formularza SD- Z2 do naczelnika urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego. Wyjątek stanowi nabycie w drodze dziedziczenia. W tym przypadku należy je zgłosić w terminie sześciu miesięcy od dnia uprawomocnienia orzeczenia sądu. Kolejną zwolnienie podatkowe nastąpi w momencie gdy przedmiotem tytułem darowizny są środki pieniężne, a wartość majątku , który został nabyty od tej samej osoby w okresie pięciu lat poprzedzających rok, , przekracza 9.637 zł

Kiedy nie musimy zgłaszać obowiązku podatkowego?

Sytuacja, w której obowiązek zgłoszenia do urzędu skarbowego nie wystąpi, ma miejsce wówczas, gdy wartość majątku nabytego od tej samej osoby w okresie pięciu lat poprzedzających rok nie przekracza kwoty 9.637zł, nabycie nastąpiło poprzez złożenie oświadczenia woli jednej ze stron lub dokonano czynności aktu notarialnego

Darowizna przy rozdzielności i wspólności majątkowej małżonków

Małżonkowie pomiędzy którymi występuje rozdzielność majątkowa mają możliwość zwolnienia z obowiązku podatkowego . Wystarczy, że zgłoszą ten fakt do urzędu skarbowego w terminie sześciu miesięcy od dnia otrzymania darowizny. Sytuacja wygląda nieco inaczej przy wspólności majątkowej małżonków. Po pierwsze aby móc mówić o zwolnieniu z podatku należy ustalić, co wchodzi w skład majątku wspólnego, a co osobistego małżonków. W trakcie trwania wspólności małżonkowie mogą przekazywać darowiznę między sobą pomiędzy majątkiem osobistym jednego z małżonków, a majątkiem osobistym drugiego współmałżonka.  Darowizna może być przekazana również pomiędzy majątkiem osobistym jednego z współmałżonków a majątkiem wspólnym. 

W skład majątku wspólnego wchodzi:

– wynagrodzenie za pracę

– wynagrodzenie z tytułu działalności 

– zgromadzone pieniądze na rachunku otwartym lub pracowniczym funduszu emerytalnego

W majątku osobistym możemy wyróżnić:

– przedmioty majątkowe nabyte  w drodze dziedziczenia, zapis lub darowiznę, 

– prawa majątkowe wynikające ze wspólności

– prawa autorskie i prawa pokrewne,

– prawa niezbywalne, które mogą przysługiwać tylko jednej z osób,

– przedmioty majątkowe dla zaspakajania osobistych potrzeb jednego z małżonków,

– odszkodowania za uszkodzenie ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia

 

 

 

 

 

 

 

 

Darowizna mieszkania – jak przeprowadzić?

Darowizna mieszkania jest szczególnie popularna wśród rodzin – rodzice przekazują je w ten sposób dzieciom, a babcie wnukom. Jednak, aby darowizna wywoływała skutki prawne musi być przeprowadzona w odpowiedni sposób. Podpowiadamy, o czym należy pamiętać.

Darowizna jest nieodpłatnym przekazaniem prawa na rzecz innej osoby. Niezbędne jest do tego zawarcie umowy między właścicielem prawa (nieruchomości), a osobą, która ma zostać obdarowana. Tak jak wszystkie umowy powodujące zmianę w prawie własności nieruchomości również i darowizna musi mieć formę aktu notarialnego.

Przekazanie mienia o tak dużej wartości powoduje powstanie obowiązku podatkowego. Jego wyliczenie jest dość skomplikowane, a wysokość zależy od tego, w jakiej grupie podatkowej znajduje się obdarowany. Wyróżniamy trzy grupy podatkowe, do których zalicza się:

  • Grupa I – małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów,
  • Grupa II – zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych;
  • Grupa III – innych nabywców

Kwoty wolne od podatku dla poszczególnych grup wynoszą:

  • Dla grupy I – 9637 zł
  • Dla grupy II – 7276 zł
  • Dla grupy III– 4902 zł

Podatek obliczany jest od nadwyżki podstawy opodatkowania ponad wskazane kwoty wolne od podatku. Stosuje się przy tym następującą skalę:

*źródło: https://poradnikprzedsiebiorcy.pl

 

Podstawą opodatkowania będzie wartość darowanej nieruchomości, po odliczeniu długów i ciężarów, ustalona na dzień nabycia.

Sposób wyliczenia podatku wydaje się skomplikowany, jednak jego wysokość ustali, pobierze go i przekaże do urzędu skarbowego notariusz przy podpisywaniu umowy darowizny. Darowizna przekazana członkom najbliższej rodziny znajdującym się w I grupie podatkowej, może być całkowicie zwolniona z podatku, jeśli zostanie zgłoszona do właściwego urzędu skarbowego. Tę czynność również wykona za nas notariusz.

 

Podpisując umowę darowizny należy przedłożyć następujące dokumenty:

– numer księgi wieczystej,

– dokument będący podstawą nabycia, którym może być: umowa sprzedaży, umowa darowizny, akt poświadczenia dziedziczenia, prawomocne postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku,

zaświadczenie naczelnika urzędu skarbowego stwierdzające, że został zapłacony podatek od spadków i darowizn lub że nabycie jest zwolnione od podatku albo zobowiązanie podatkowe wygasło wskutek przedawnienia. Zaświadczenie to będzie niezbędne wówczas, gdy nabycie nastąpiło w drodze spadku, zasiedzenia, darowizny, polecenia darczyńcy, nieodpłatnego zniesienia współwłasności i zachowku po dniu 01 stycznia 2007 roku.

Dodatkowo przygotować trzeba dane stron, oraz ustalić wartość rynkową mieszkania.

Opłaty, z jakimi należy się liczyć podpisując umowę darowizny to:

– taksa notarialna, która zależna jest od wartości darowizny:

  • do 3000 zł – przy wartości do 100 zł,
  • powyżej 3000 zł do 10 000 zł – 100 zł + 3% od nadwyżki powyżej 3000 zł,
  • powyżej 10 000 zł do 30 000 zł – 310 zł + 2% od nadwyżki powyżej 10 000 zł,
  • powyżej 30 000 zł do 60 000 zł – 710 zł + 1% od nadwyżki powyżej 30 000 zł,
  • powyżej 60 000 zł do 1 000 000 zł – 1010 zł + 0,4% od nadwyżki powyżej 60 000 zł,
  • powyżej 1 000 000 zł do 2 000 000 zł – 4770 zł + 0,2% od nadwyżki powyżej 1 000 000 zł,
  • powyżej 2 000 000 zł – 6770 zł + 0,25% od nadwyżki powyżej 2 000 000 zł, nie więcej jednak niż 10 000 zł, a w przypadku czynności dokonywanych pomiędzy osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn nie więcej niż 7500 zł.

– podatek VAT od taksy notarialnej w wysokości 23%,

– opłata sądowa za wpis w księdze wieczystej,

– opłata za sporządzenie wypisu aktu notarialnego.

Jak sprzedać nieruchomość której właścicielem jest małoletni?

Właścicielem nieruchomości może być każdy, w tym również osoba małoletnia. Zdarza się, że staje się nim w wyniku darowizny lub otrzymania w spadku. Dziecko jednak nie może nieruchomości sprzedać, a w jego imieniu mogą tego dokonać rodzice.

Osoba małoletnia posiada zdolność prawną, co oznacza, że może być podmiotem praw i obowiązków. Tym samym może stać się właścicielem nieruchomości, jeśli otrzyma ją. np. w formie darowizny lub spadku. Dziecko jednak nie posiada zdolności do czynności prawnych, którą nabywa się dopiero z chwilą ukończenia 18 lat. Zarządzanie swoim majątkiem możliwe jest więc dopiero po uzyskaniu pełnoletniości.

Zgodnie z kodeksem cywilnym zarząd nad majątkiem dziecka sprawują jego rodzice lub przedstawiciele ustawowi. Sprzedaż nieruchomości jest jednak czynnością przekraczającą zakres zwykłego zarządu, a to oznacza, że aby tego dokonać potrzebna jest zgoda sądu rodzinnego. Sprzedaż nieruchomości, z uwagi na wartość takiej transakcji, oraz jej szczególną formę (akt notarialny) stanowi czynność wykraczającą poza zakres zwykłego zarządu majątkiem. Aby uzyskać zgodę sądu na ten cel, rodzice lub przedstawiciele ustawowi dziecka muszą złożyć wniosek we właściwym ze względu na miejsce zamieszkania małoletniego sądzie rejonowym, w wydziale rodzinnym i nieletnich.

We wniosku należy zawrzeć opis czynności, ze wskazaniem nieruchomości jakiej dotyczy, jej wartość, jeśli znany jest już kupujący, również należy go we wniosku wskazać. Sprzedaż nieruchomości należy również uzasadnić, np. w ten sposób rodzice chcą pozyskać środki na zakup większego mieszkania, albo pieniądze ze sprzedaży umieścić na oprocentowanym rachunku oszczędnościowym do czasu uzyskania przez dziecko pełnoletniości. Uzasadnieniem czynności powinno być dobro i interes małoletniego.

Do wniosku należy załączyć dokumenty uzasadniające złożenie wniosku, tj. odpis aktu urodzenia małoletniego, odpis umowy darowizny, czy postanowienia o nabyciu spadku, odpis księgi wieczystej nieruchomości, potwierdzenie uiszczenia opłaty sądowej (40 zł).

Sąd może w toku postępowania wyznaczyć rozprawę w celu przesłuchania rodziców. Wniosek może złożyć każdy z nich, bądź mogą to zrobić razem. Wówczas oboje są wnioskodawcami. Jeśli wniosek zostanie złożony przez jednego z nich, w takim wypadku drugi z rodziców staje się uczestnikiem postępowania. Sąd może również zdecydować o przesłuchaniu dziecka, jeśli jest to uzasadnione, a jego rozwój umysłowy, stan zdrowia i stopień dojrzałości na to pozwalają.

Po rozpoznaniu wniosku i dowodów w sprawie, sąd wydaje postanowienie. Po jego uprawomocnieniu się jest ono skuteczne, a sprzedaż może zostać zrealizowana. Przy sporządzaniu umowy sprzedaży u notariusza konieczne będzie przedstawienie prawomocnego postanowienia sądu.